Mikołaj Malesza urodził się w 1954 r. w Krynkach. Studiował w Warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Architektury Wnętrz. Dyplom z wyróżnieniem otrzymał w 1979 r. Zajmuje się malarstwem, scenografią i wystawiennictwem. Miał ponad 30 wystaw indywidualnych malarstwa, m.in.:
- BWA, Białystok 1981, 1984, 1985
- Galeria Studio, Warszawa 1984
- Galeria Promocyjna, Warszawa 1984
- Galeria Test, Warszawa 1986, 1992, 2003
- BWA, Łomża 1986
- BWA, Wrocław 1987
- Galeria Dom Sztuki, Warszawa 1989, 1998
- Galeria Dijkstra, Amsterdam 1990
- Galeria Brama, Warszawa 1991
- Galeria Bonar, Łomża 1998
- Puławska Galeria Sztuki, 2002
- Galeria w Starym Domu, Legionowo 2002
- BOK, Białystok 2003
- Dom Pracy Twórczej, Wigry 2003
- Galeria SD, Warszawa 2005
- Galeria Lufcik, Warszawa 2005
- Galeria EL, Elbląg, 2006
- Galeria Spodki, Białystok 2007
- GOK, Krynki 2008
- Galeria BTL, Białystok 2008
Uczestniczył w kilkudziesięciu wystawach malarstwa polskiego w kraju i za granicą, m.in.: w Niemczech, Belgii, Holandii, Anglii, Czechosłowacji, Austrii, USA, Japonii, Bułgarii, we Włoszech, Francji, na Litwie i Ukrainie.
Jest laureatem licznych nagród i wyróżnień, m. in. otrzymał:
Jest autorem około 60 scenografii. W latach 1991- 2003 był scenografem teatru "Towarzystwo Wierszalin", z którym został trzykrotnym laureatem nagrody Fringe First na największym europejskim Festiwalu Teatralnym w Edynburgu. Od wielu lat współpracuje z teatrami lalkowymi i dramatycznymi na terenie całej Polski.
W dziedzinie scenografii otrzymał wiele nagród indywidualnych m.in.:
- I nagrodę za scenografię do "Turlajgroszka" P. Tomaszuka i T. Słobodzianka oraz "Jana Tajemnika" B. Leśmiana na XV Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu w 1991r.
- II nagrodę za scenografię do "Olbrzyma" P. Dorina na XVII Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu w 1995 r.
- I nagrodę za scenografię do "Medyka" P. Tomaszuka oraz "Głupa" P. Tomaszuka na III Toruńskich Spotkaniach Teatrów Lalek 1996r.
- I nagrodę za scenografię do "Medyka" P. Tomaszuka na XVIII Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu w 1997r.
- Nagrodę za kreację plastyczną spektaklu "Opowieści z Królestwa Lailonii dla dużych i małych" L. Kołakowskiego w Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej w 1998 r.
- Wyróżnienie honorowe za scenografię do przedstawienia "Ofiara Wilgefortis" P. Tomaszuka "Towarzystwa Wierszalin" na Międzynarodowych Toruńskich Spotkaniach Teatrów Lalek w 2002r.
- Nagroda w dziedzinie scenografii na Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Wizualnej ANIMACJE, Bielsko-Biała 2002
W roku 2010 otrzymał Srebrny Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis", przyznawany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
W roku 2013 otrzymał nagrodę "Henryk" ZASP-.
tekst: MDK-DŚT