Sprawozdanie z działalności Straży Miejskiej Łomży za 2016 rok

W Łomży straż od początku funkcjonowania pozostaje w strukturze organizacyjnej Urzędu Miasta z odrębnością w zakresie planowania i realizacji zadań ale przy zachowaniu czynności wspólnych z innymi komórkami i jednostkami miejskimi oraz stałymi działaniami w ramach funkcjonowania Urzędu. Przez ostatni rok Straż Miejska pracowała w zmniejszonej obsadzie kadrowej w porównaniu do ostatnich lat. Zatrudnienie wynosiło 11 strażników oraz jedna osoba na etacie cywilnym, obsługi administracyjno-biurowej. Taki stan zatrudnienia utrzymuje się już od połowy 2015 roku. Struktura organizacyjna wyodrębnia obecnie etat komendanta, zastępcy komendanta, 5 etatów strażników rejonów, 3 etaty strażników patrolowo-interwencyjnych i etat strażnika d/s postępowań w sprawach o wykroczenia także jako stałego oskarżyciela publicznego. Etat cywilny to obsługa administracyjno–biurowa jednostki, przyjęcia zgłoszeń i prowadzenie ewidencji i rejestrów, spraw kadrowo-szkoleniowych, postępowań egzekucyjnych, rozliczeń materiałowych.

            Z zatrudnionych osób 4 strażników posiada 25 letni staż pracy w straży, 4 osoby blisko 20 letni a 4 osoby niespełna 10 letni okres zatrudnienia w tej jednostce. Obecnie wśród zatrudnionych osób 4 osoby legitymuje się wyższym wykształceniem magisterskim i studiami podyplomowymi, 2 osoby wykształceniem wyższym i pozostałych 6 wykształceniem średnim.

            Zmiany w obowiązujących przepisach nakazują systematyczne prowadzenie szkoleń własnych w ramach doskonalenia zawodowego strażników. W 2016 roku przeprowadzone zostały 2 szkolenia specjalistyczne dla wszystkich pracowników. Organizując szkolenia skorzystano z pomocy Wojewódzkiego Urzędu Pracy unikając nie tylko opłat za same szkolenia ale także kosztów wyjazdów do zewnętrznych ośrodków szkoleniowych. Strażnicy uczestniczyli również w szkoleniach organizowanych w Urzędzie Miejskim, między innymi z zakresu ochrony danych osobowych, przestrzegania przepisów o informacjach niejawnych, przepisów BHP. Jedna osoba odbyła szkolenie z prowadzenia postępowań egzekucyjnych w administracji publicznej a dwie osoby ukończyły Studia Podyplomowe w zakresie Zarządzania w Jednostkach Samorządu Terytorialnego w Państwowej Wyższej Szkole Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży.

            Korzystając z doświadczeń lat ubiegłych także w 2016 roku zorganizowano praktyki studenckie dla 4 osób a dwóm udzielono pomocy w zbieraniu materiałów i badaniach do pracy dyplomowej.

            Zarówno w ostatnich latach jak i w roku ubiegłym w jednostce nie doszło do żadnych przypadków naruszenia dyscypliny służbowej.  Nie odnotowano też żadnego wypadku nadzwyczajnego z udziałem strażników. Nadzór opierał się o ustalone i wdrożone wcześniej kryteria ocen i opinii indywidualnych, stosowane były kontrole instruktażowe i uczestniczące oraz stały system rozliczania z realizacji stawianych zadań. Nie wpłynęła żadna skarga na działania strażników wymagająca  szczególnego wyjaśniania bądź innych form ustaleń w trybie postępowania administracyjnego. Żadna z zatrudnionych w straży osób nie awansowała, nie było też podwyżek w płacach i nikt z pracujących nie otrzymał żadnej nagrody ani premii.

            Strażnicy w 2016 roku łącznie przebywali na zwolnieniach lekarskich przez 151 dni co nie pozostawało bez ujemnego wpływu na organizację pracy. Konieczne były przesunięcia terminów i czasu planowanych urlopów pracowników. Z dwoma nieuzupełnionymi etatami oraz jednym długotrwałym zwolnieniem trwajacym od września ubiegłego roku bardzo trudno utrzymać właściwy, wcześniejszy poziom pracy i realizacji obowiązków. W praktyce wszyscy strażnicy, niezależnie od stałych zakresów czynności, realizują także zadania w terenie w ramach patroli uzupełniając braki kadrowe przewidziane do służby patrolowej i obchodowej. Obecne zasoby kadrowe ograniczają możliwości stałych rozwiązań pracy z dyżurnymi odbierającymi zgłoszenia i koordynującymi pracę strażników w terenie. Rolę tę przejmują Komendant lub Zastępca Komendanta w godzinach pracy, wykonując jednocześnie funkcje kontrolno – nadzorcze i inne będące ich zadaniami stałymi. Dyslokacja czasowa na terenie miasta patroli strażników planowana jest z odpowiednim wyprzedzeniem i korygowana w zależności od bieżących potrzeb. Niezbędne, stałe minimum to trzy patrole z ciągłością pracy od 6:00 do 22:00, uzupełniane strażnikami w rejonach odpowiedzialności, w możliwym zakresie patrolami pieszymi i służbami łączonymi z policjantami. Zadania obejmują także czynności stałe z pracownikami Urzędu i jednostek miejskich, funkcje ochronne i powtarzalne sprawdzenia, kontrole i ustalone działania we współpracy z administracjami osiedli, służb i inspekcji, jak też realizację czynności typowo prewencyjnych w określonym miejscu i czasie. Istotne znaczenie mają również zlecane zadania doraźne, formułowane na podstawie jednorazowych telefonicznych zgłoszeń o interwencję, wpływających wniosków kierowników jednostek funkcjonujących w mieście o potencjalnych zagrożeniach, występujących nieprawidłowościach i zwyczajnych próśb o obecność patroli np. w okolicach szkół, placów zabaw, prowadzonych remontów i budów, miejsc wypoczynku i spacerów, miejsc odwiedzanych przez osoby z psami, parkingów itp. Odbierane i rozpatrywane są też zgłoszenia i pisma przesyłane drogą mailową. Strażnicy świadczą pomoc przy planach oznakowań ulic i dojazdów, zmianach i egzekwowaniu wdrażanych zmian. Współpracują z pracownikami socjalnymi Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej na rzecz osób wymagających doraźnej pomocy lub koniecznych sprawdzeń okresowych w miejscach pobytu, realizacji koniecznych badań lekarskich i form podjętego leczenia lub terapii. Podobną współpracę wykazują także z noclegownią miejską dla osób bezdomnych lub czasowo pozbawionych miejsc pobytu na terenie miasta. W ostatnich latach uwzględniane są też w planowaniu bieżącej pracy wyniki analiz policyjnych w zakresie czasu, miejsc i rodzaju występujących bądź prognozowanych zagrożeń bezpieczeństwa dla mieszkańców miasta. Odbywają się cyklicznie comiesięczne spotkania w ramach zespołu zadaniowego ds. koordynacji służby patrolowej w Komendzie Policji, na których przekazywane są informacje o notowanych zdarzeniach i planowanych działaniach zapobiegawczych. Także w tym zakresie Straż Miejska korzysta z tych informacji i ustaleń na potrzeby organizacji pracy.

Wyposażenie i warunki funkcjonowania jednostki nie uległy w 2016 roku żadnym istotnym zmianom. Kilka ostatnich lat strażnicy dysponują w pracy:

- dwoma pojazdami oznakowanymi, spełniającymi wymogi samochodów uprzywilejowanych, bez miejsc do przewozu osób nietrzeźwych i niebezpiecznych – ujętych lub zatrzymanych :

◦ KIA Soul 1.6 D z 2009 roku

◦ PEUGEOT Partner 1.6. D z 2008 roku

- dwoma radiostacjami przewoźnymi w pojazdach i stacją bazową w siedzibie straży

- siedmioma sztukami radiotelefonów przenośnych

- sześcioma zestawami komputerowymi z oprogramowaniem w niezbędnym zakresie, kopiarką, faxem, dwoma drukarkami

- dostępem do bazy danych systemu Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców na zasadzie zapytania i wygenerowanej odpowiedzi w czasie kilkugodzinnym

korzystają także z dostatecznego wyposażenia osobistego: /6 latarek, 2 aparatów fotograficznych, 2 telefonów komórkowych w radiowozach/ oraz ze środków przymusu bezpośredniego: /pałki TONFA, kajdanki, gaz obezwładniający/ i umundurowania zgodnego z wymogami określonymi w stosownym rozporządzeniu

Warunki lokalowe w funkcjonowaniu jednostki nie uległy zmianie od 13 października 2014 roku od kiedy Straż Miejska przeniosła się do nowych pomieszczeń przeznaczonych docelowo na siedzibę w części administracyjnej oddanej do użytku nowej Hali Targowej przy ulicy Gen. Władysława Sikorskiego 176 A.

            Organizacja pracy w straży opiera się o roczne założenia działań z określeniem podstawowych i głównych celów, formułowanych na podstawie ocen i analiz własnych, wniosków, uwag i zgłoszeń przedstawicieli samorządu i wspólnot mieszkańców oraz tendencji i prognoz płynących także z dostępnych opracowań policyjnych dotyczących sytuacji w sferze bezpieczeństwa w naszym mieście.

            W lutym 2016 roku wyniki działań Straży Miejskiej w oparciu o przedłożone "Sprawozdanie z działalności Straży Miejskiej Łomży i ocena stanu porządku i spokoju publicznego w mieście za 2015 rok" podlegały ocenie Radnych z Komisji Bezpieczeństwa i Porządku, a także na Sesji całej Rady Miejskiej. Nie było istotnych zastrzeżeń i wniosków.            

            Radni w ciągu roku złożyli 15 interpelacji, zapytań i wniosków dotyczących zakresu pracy Straży Miejskiej. Dotyczyły one w większości pojedynczych, konkretnych spraw związanych z porządkiem w miejscach publicznych, stwierdzanymi przypadkami zachowań patologicznych, zaniedbań osób bądź instytucji wpływających na spokój i porządek publiczny. Każda ze zgłaszanych spraw była przedmiotem sprawdzeń i działań z właściwą odpowiedzią zgodnie z przyjętymi procedurami i zachowanym terminem. Odnotowano także jedno wystąpienie poselskie wymagające odpowiedzi oraz czynności sprawdzających dotyczące spalania odpadów w domach prywatnych i odniesienia się do poziomu zanieczyszczeń powietrza na terenie miasta spowodowanych spalinami.

            Kontynuowano przyjęte rozwiązania współpracy strażników rejonów z przedstawicielami Spółdzielni Mieszkaniowych, administratorami osiedli, wspólnot mieszkaniowych i administracją zasobów komunalnych miasta w zakresie eliminowania, poprawiania i zmian w sferach będących uciążliwościami dla mieszkańców konkretnych rejonów i miejsc naszego miasta. Właściwą miarę przywiązywano także do spraw sygnalizowanych formalnie i poprzez bieżące kontakty z przedstawicielami wspólnot i rad osiedlowych. Niezwykle pomocnymi były także debaty organizowane przez Komendę Miejską Policji w ramach przygotowań do uruchomienia Krajowej Mapy Zagrożeń. Spotkania trwały od lutego do lipca ubiegłego roku i w ich wyniku program wdrożono w praktyce uzyskując możliwość stałego napływu informacji o potencjalnych zagrożeniach bezpieczeństwa, porządku i spokoju publicznego w mieście. Często informacje świadczą jedynie o utrudnieniach i uciążliwościach w szeroko rozumianej sferze bezpieczeństwa publicznego. Eliminowanie przyczyn zagrożeń staje się zadaniem nie tylko Policji czy Straży Miejskiej ale również innych instytucji, służb i organizacji publicznych odpowiedzialnych za działania poprawiające poczucie bezpieczeństwa ogólnego mieszkańców. Podstawową weryfikację zgłoszeń prowadzą policjanci przekazując ustalenia właściwym podmiotom i instytucjom ale także w znaczącej ilości Straży Miejskiej jako służbie miejskiej mającej kontakt bezpośredni z właściwymi pracownikami Urzędu i jego instytucjami. Straż Miejska będąc samorządową formacją powołaną do działań i nadzoru nad przestrzeganiem zasad i przepisów regulujących porządek i spokój publiczny w szerokim, sprawdzonym zakresie korzysta z wniosków i uwag przedstawicieli społeczności lokalnych i samych mieszkańców naszego miasta.

W planowaniu pracy Straży Miejskiej na 2016 rok przyjęto kierunki działań uwzględniające stałe tendencje obserwowane w latach wcześniejszych, jak też bieżące sygnały, wnioski i zgłoszenia mieszkańców miasta. Założenia musiały uwzględnić także realne i możliwe działania w przewidywanej sytuacji organizacyjnej, kadrowej i kompetencyjnej naszej jednostki. Działania ukierunkowano przede wszystkim na:

- zapewnienie w szerszym zakresie możliwości eliminowania popełnianych wykroczeń, ustalania maksymalnej ilości patroli, także dla oddziaływania prewencyjnego,

- uzupełnienie zatrudnienia i przeszkolenie strażników także z uwzględnieniem możliwości podjęcia własnych, planowych działań prewencyjnych np. edukacyjnych w szkołach i przedszkolach,

-    stałe monitorowanie terenu miasta dla ujawniania nieprawidłowości mających wpływ na porządek i bezpieczeństwo publiczne,

-   ograniczenie uciążliwości wynikających z niedostatecznej ilości miejsc parkingowych i popełnianych w związku z tym wykroczeń z negatywnymi skutkami dla innych kierujących, stosujących się do obowiązujących przepisów, a także niszczeniem infrastruktury oraz powodowaniem zagrożeń dla pieszych, ograniczaniem widoczności w obrębie przejść i skrzyżowań,

- podejmowanie działań informacyjno-edukacyjnych z zaangażowaniem i przy wykorzystaniu lokalnych mediów, poprawy wizerunku jednostki, zwiększenia społecznej akceptacji dla działań strażników,

-  ochronę osób słabszych przed działaniami innych, wykorzystujących często przewagę wieku, sprawności i bezkompromisowości w obecnych realiach.

Realizację ustawowych zadań, określonych zamierzeń i czynności z pracy Straży Miejskiej Łomży w 2016 roku z odniesieniem do roku wcześniejszego usystematyzowano w poniższych zestawieniach.

KLASYFIKACJA UJAWNIONYCH WYKROCZEŃ

DZIAŁANIA STAŁE I DORAŹNE STRAŻNIKÓW

UJAWNIONE WYKROCZENIA I POSTĘPOWANIA

W dniach i godzinach pracy administracji Straży Miejskiej przyjęto 1443 telefonicznych zgłoszeń mieszkańców /1120 w 2015 r./ oraz 40 zgłoszeń od dyżurnego Komendy Policji, 61 zgłoszeń od operatorów Wojewódzkiego Centrum Powiadamiania Ratunkowego, 2 zgłoszenia od Dyżurnego Straży Pożarnej, 2 zgłoszenia z Inspekcji Transportu Drogowego, 7 zgłoszeń Dyżurnego Pogotowia Ratunkowego, 37 zgłoszeń za pośrednictwem poczty elektronicznej, 28 zgłoszeń z serwisu infoŁomża, najczęściej jako typowych, jednorazowych interwencji. W przyjmowanych zgłoszeniach uwzględnić należy także 89 miejsc zgłoszonych jako zagrożone w ramach Krajowej Mapy Zagrożeń koordynowanej przez Komendę Miejską Policji oraz sytuacje i wskazania przekazywane w formie pism instytucji i mieszkańców. Analizując zarówno zgłoszone interwencje jak i podejmowane bezpośrednio przez strażników, stwierdzić należy, że najczęściej dotyczyły one:

-   niewłaściwych zachowań kierujących pojazdami, parkowania, utrudnień w komunikacji –  34,7% -  /34,5%-2015 r./

-   niszczenia infrastruktury miejskiej, zieleni –  9,2% -  /9,3%-2015 r./

-  zaniedbań w utrzymaniu czystości i porządku na posesjach, w miejscach publicznych, niewłaściwego trzymania psów, regulaminu utrzymania czystości na terenie miasta – 26,0% - /22,5%-2015 r./

-   zakłócania spokoju i porządku publicznego – 7,3% - /9,4%-2015 r./

-   spożywania alkoholu i zachowań osób nietrzeźwych – 5,4% - /4,6%-2015 r./

-   nieobyczajne wybryki, głośne zachowania w miejscach publicznych – 5,9% -  /5,9%-2015 r./

-   niewłaściwego zabezpieczenia budynków miejsc i urządzeń użyteczności publicznej, handel w miejscach do tego niewyznaczonych –  2,4% - /4% - 2015 r./

-   spalanie odpadów - 2,8% - /0,8% - 2015 r./

Ważnym w realizacji zadań Straży Miejskiej a także dla organizacji pracy są kontakty i współpraca z Policją, organizowanie wspólnych przedsięwzięć, współdziałanie w ramach łączenia służb i patroli, wymiana bieżąca informacji i ich wykorzystywanie. Obowiązuje "Porozumienie w sprawie współpracy Straży Miejskiej Łomży i Komendy Miejskiej Policji w Łomży w zakresie ochrony bezpieczeństwa obywateli oraz utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego" zawarte przez Prezydenta Miasta i Komendanta Miejskiego Policji w Łomży, które określa ramowo zakres współpracy strażników i policjantów. Raz w miesiącu odbywały się spotkania w ramach Zespołu Zadaniowego d/s Koordynacji Służby Patrolowej jako stała forma obiegu informacji. Zasadniczym kierunkiem współpracy jest współdziałanie i uzupełnianie, eliminowanie zbędnych czynności i ich dublowania na rzecz działań zachowujących właściwe uprawnienia i kompetencje służb.

            Wykonano 43 służby w ramach patroli łączonych strażników i policjantów, 29 służb z dzielnicowymi przy działaniach prewencyjnych i w ramach realizowanych programów prewencyjnych oraz 14 służb we współdziałaniu Patroli Szkolnych. Realizowane były też wspólne zabezpieczenia w ruchu drogowym w sytuacjach wymagających większych sił i środków oraz przy okazji działań kontrolno – prewencyjnych na rzecz uczestników ruchu drogowego. Utrzymywana była bieżąca współpraca z dyżurnymi Komendy Miejskiej i osobami obsługującymi monitoring miasta, także w ramach bezpośredniego kontaktu z patrolami straży operującymi w godzinach popołudniowych, wieczornych i w dni wolne od pracy z uwagi na brak stałej służby dyżurnej w straży.

            Strażnicy brali czynny udział przy wspieraniu działań policyjnych zabezpieczających imprezy masowe, uroczystości i realizując zadania akcji o charakterze ogólnokrajowym, wojewódzkim i lokalnie w mieście, takich jak:

• "Prędkość", „Błysk”, "Trzeźwy Poranek", "Znicz", "Bezpieczna droga do szkoły", "Pieszy" zmierzające do poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym organizowane cyklicznie. W działaniach tych łączono patrole także z Inspektorami Transportu Drogowego, uzupełniając możliwości zwiększenia liczby kontroli na terenie miasta transportu wielkogabarytowego.
• "Bezpieczne wakacje", "Bezpieczne ferie", „Plaża” i inne z programu "Nasze Bezpieczeństwo" ograniczające zagrożenia wśród dzieci i młodzieży, propagujące właściwe zachowania i postępowanie dla uniknięcia i przeciwdziałania zagrożeniom
• "Nie bądźmy obojętni", "Stop Bezmyślności", "Żebractwo" mające zapobiegać skutkom bezdomności, zagrożeń dla osób samotnych eliminowania nietrzeźwych z miejsc publicznych i kierowania ich do zaopatrzenia medycznego, uwrażliwiania mieszkańców na symptomy zagrożeń dla innych. Podjęto tu współpracę także ze studentami Państwowej Wyższej Szkoły Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży podpisując stosowne porozumienie i realizując ustalone formy współdziałania.

W ramach sprawdzonych metod z lat wcześniejszych przeprowadzono także inne akcje własne ukierunkowane na:

• przegląd i kontrolę stanu porządku i czystości posesji i miejsc użyteczności publicznej, sprawdzenia i monitorowania ustaleń i wydanych zaleceń
• kontrolę firm i podmiotów gospodarczych zobowiązanych do stałego utrzymania ciągłości odbioru odpadów, szczególnie w okresie wchodzących w życie zmian ustawowych i regulacji uchwałami samorządu miasta
• eliminowania przypadków handlu doraźnego w miejscach i rejonach miasta objętych zakazem w związku z tymczasową organizacją w obrębie targowiska miejskiego
• ograniczenie zjawiska handlu wyrobami tytoniowymi i alkoholem bez znaków akcyzy poprzez wsparcie i współdziałanie z Inspektorami Urzędu Celnego i innych służb, strażnicy brali udział w 4 tego rodzaju działaniach.

Zdecydowanie zwiększyło się zaangażowanie strażników w organizację zabezpieczenia obchodów i uroczystości okolicznościowo-rocznicowych, świąt i uroczystości religijnych, imprez sportowych i kulturalno-rekreacyjnych, koncertów i plenerowych występów artystycznych, cyklicznych jarmarków rozmaitości, zgromadzeń publicznych stałych i z przemarszami oraz zabezpieczeń czasowych miejsc zdarzeń, podejrzeń przestępstw, uszkodzeń infrastruktury miejskiej itp.

Strażnicy zrealizowali samodzielnie lub we współdziałaniu łącznie 73 /49 w 2015r./ zabezpieczeń imprez i 97 zdarzeń, brało w nich udział 160 strażników. Dodatkowo należy pamiętać o działaniach na rzecz właściwego przygotowania i przebiegu dwóch imprez o znaczeniu ogólnokrajowym z połowy roku jakimi były Światowe Dni Młodzieży i organizowany Szczyt Państw NATO. Naszą Straż Miejską uwzględniono w całokształcie zadań rozpoznawczych, prewencyjnych i zabezpieczających zarówno w okresie poprzedzającym wydarzenia jak i w czasie ich trwania, z imprezami w mieście włącznie. Służby państwowe poprzedziły planowany udział strażników także ich szkoleniem i skonkretyzowaniem zadań. Wymagało to odpowiedniego ukierunkowania pracy z fizycznym włączeniem się między innymi przy ogólnopolskim alercie ALFA, gdzie koniecznym było zabezpieczenie budynków Urzędu Miejskiego i dawnego Urzędu Wojewódzkiego przy ulicy Nowej. Do działań tych skierowano 16 strażników. Zabezpieczana była również kampania wyborcza i same wybory uzupełniające do Senatu RP, szereg wizyt parlamentarzystów, członków Rządu RP. Mimo ograniczonych możliwości kadrowo - organizacyjnych priorytetem było utrzymanie realizacji zadań w dyslokacji jak największej liczby patroli pieszych; 297 tego rodzaju służb /317 w 2015r./ i ograniczenia wykorzystywania radiowozów jedynie w niezbędnym zakresie; przejechano 28 729 km /32 857 km w 2015 r./

W minionym roku aktywność strażników kierunkowana była w obszary najbardziej zauważalnych i dokuczliwych społecznie zachowań patologicznych zdiagnozowanych i możliwych do wystąpienia oraz w sferę profilaktyki wymuszającej lub jedynie wskazującej właściwe postawy w przestrzeni publicznej.

Kolejny rok minimalizowano wydatki z przyznanego budżetu na całościowe funkcjonowanie Straży Miejskiej w rozdziale 75416, ograniczając koszty między innymi w szkoleniach i eksploatacji samochodów oraz przy zakupie wyposażenia i umundurowania strażników, w płacach i pochodnych, opłatach stałych za energię elektryczną i usługi. Z zaplanowanej kwoty 96 000,00 zł przeznaczonych na wydatki związane bezpośrednio z utrzymaniem pomieszczeń, opłatami, zakupem materiałów i paliwa, usługami i naprawami wydatkowano 75 607,00 zł. Całość zaplanowanego budżetu Straży Miejskiej włącznie z płacami i pochodnymi na 2016 rok wyniosła 928 197,00 zł. z czego wydatkowano 846 908,24 zł.

Działania wszystkich oddziałów straży gminnych i miejskich województw podlaskiego i warmińsko–mazurskiego były przedmiotem podsumowań i ocen na spotkaniu z przedstawicielami samorządów województw i Komend Wojewódzkich Policji w kwietniu ub. roku z uwzględnieniem wyników kontroli i nadzoru z ostatniego okresu.

Podsumowując pracę i funkcjonowanie Straży Miejskiej Łomży w 2016 roku, określając jej priorytety na rok bieżący i formułując ocenę stanu porządku i spokoju publicznego w mieście z punktu widzenia tej formacji należy zwrócić uwagę na niezwykle ważne w możliwościach właściwego działania jednostki, wdrożenie w połowie września ubiegłego roku działań zmierzających do likwidacji łomżyńskiej straży lub jej reorganizacji. Prezydent Łomży 13 września poddał publicznej ocenie dotychczasowe funkcjonowanie Straży Miejskiej, wdrożył trwające nadal procedury w formie debaty publicznej, różnych form głosowań i wyrażania oczekiwań, opiniowania straży w przestrzeni publicznej. W mediach i podczas bezpośrednich spotkań, debat i wypowiedzi eksperckich wyrażone zostały oczekiwania mieszkańców co do charakteru i form działań strażników, pojawiły się też mniej lub bardziej uzasadnione opinie uwzględniające rzeczywiste możliwości prawnego i organizacyjnego działania straży na rzecz porządku i spokoju publicznego. Proces nie został zakończony i w przestrzeni publicznej pozostaje oczekiwanie dalszych, zapowiadanych czynności wyjaśniających przyszłość naszej straży.

 Korzystając z możliwości szerszego dotarcia do mieszkańców z informacjami o rzeczywistych formach działań straży, jej prawnych, określonych  możliwościach reakcji w konkretnych obszarach i sferach życia miasta, przedstawiono szereg bieżących, syntetycznych danych z podsumowań ostatnich lat obrazujących funkcjonowanie Straży Miejskiej Łomży.

W latach 2008 - 2016 łomżyńscy strażnicy ujawnili łącznie 29 618 różnego rodzaju wykroczeń /średnio ok. 3290 rocznie/ stosując 16 264 pouczenia /1807 rocznie/, 12 560 mandatów karnych /1395 rocznie/ z których 6 340 dotyczyło wykroczeń innych niż przekroczenie prędkości i wykroczenia w ruchu drogowym /704 rocznie/. Kwota łączna nałożonych mandatów wyniosła 1 498 200 złotych /166 467 zł. rocznie/ z czego 583 400 złotych /64 822 zł. rocznie/za wykroczenia inne niż przekroczenie prędkości i wykroczenia w ruchu drogowym. Skierowano również 774 wniosków o ukaranie do Sądu o 1 188 wszelkiego rodzaju wykroczeń. W omawianych latach przyjmowano od 380 w 2008 roku do średnio 1 200 w innych latach zgłoszeń o interwencje od mieszkańców tylko w godzinach pracy od poniedziałku do piątku. Ustawienia fotoradaru zajęły w latach 2008 - 2015 łącznie 736 godzin /średnio 92 h rocznie/ przy 294 punktach pomiarowych ustalonych na terenie miasta. Ujawniono 7 512 wykroczeń przekroczenia prędkości powyżej 21 km/h, wystawiono za te wykroczenia 6 220 mandatów karnych na kwotę 914 810 złotych. W tych samych latach łącznie strażnicy doprowadzili do usunięcia z miejsc publicznych 961 osoby nietrzeźwe, zabezpieczyli 650 zdarzenia drogowe i inne wymagające tej formy nadzoru, zabezpieczyli także 536 różnego rodzaju imprez masowych, rekreacyjno-sportowych, kulturalnych, religijnych i  rocznicowo-patriotycznych.

Podejmowano średnio od 3300 do 3700 interwencji rocznie legitymując od 3500 do 4200 osób. Realizując zadania stałe strażnicy rocznie wykonywali w tych latach około 500 konwojów na potrzeby Urzędu Miejskiego i instytucji miejskich /4871 konwoje łącznie/, prowadzili akcje własne i wszelkiego rodzaju kontrole, sprawdzenia w patrolach, służbach łączonych z policjantami, inspektorami Służby Celnej i Transportu Drogowego oraz pracownikami instytucji miejskich. Tylko z policjantami w latach 2008 - 2016 wystawiono 852 służby łączone. W minionych ośmiu latach odnotowano 8 skarg podlegających rozpoznaniu w ramach postępowań skargowych, skargi nie potwierdziły żadnych, stawianych w nich zarzutów, ustalenia w większości wykazywały inny przebieg zdarzenia niż opisywany przez skarżących. O działaniach jednostki, stawianych jej zadaniach, ocenach dotychczasowej pracy strażników dyskutowano w gronie radnych zarówno podczas posiedzeń Komisji Bezpieczeństwa i Porządku jak też w trakcie listopadowej Sesji Rady Miejskiej gdzie wyeliminowana została możliwość wstępnych działań poprzedzających proces całkowitej likwidacji łomżyńskiego oddziału Straży Miejskiej.

            Przyjmując wyniki działań Straży Miejskiej Łomży w 2016 roku z odniesieniem do warunków kadrowo-organizacyjnych można jednoznacznie stwierdzić, że utrzymywany jest dobry poziom efektywności i skuteczności pracy strażników przy ewidentnym zmniejszeniu potencjału etatowego w porównaniu do lat wcześniejszych. Ujawnianie nieprawidłowości i wykroczeń wiąże się z właściwą reakcją na zgłoszenia mieszkańców, utrzymywaniem bieżącego kontaktu z przedstawicielami instytucji, administratorami osiedli i wspólnot mieszkańców, radnymi, samorządami osiedlowymi i lokalnymi mediami. Największe znaczenie ma sama obecność patroli w miejscach, gdzie najczęściej dochodzi do łamania prawa. Mieszkańcy jednoznacznie wyrażają oczekiwania obecności takich patroli mając możliwość bezpośredniego kontaktu, sygnalizują i wskazują zjawiska negatywne oraz formułują swoje oczekiwania. Zmniejszenie poziomu restrykcji w formie nakładanych mandatów karnych na rzecz pouczeń i zwracania uwagi, przypominania i uczulania na oczekiwania innych także wpływa wymiernie na ograniczanie zjawisk i zachowań negatywnie kształtujących poczucie bezpieczeństwa mieszkańców i postrzeganie porządku i spokoju w miejskiej przestrzenie publicznej.

Bezpieczeństwo, porządek i spokój publiczny w Łomży kształtuje się w ostatnich latach na podobnym poziomie a opinie mieszkańców o stanie i rodzaju zagrożeń sprowadzają się coraz częściej do określania uciążliwości napotykanych w pobliżu miejsca zamieszkania. Istnieje powszechne zapotrzebowanie na skuteczne, szybkie i sprawne działanie służb i instytucji odpowiedzialnych za egzekwowanie przestrzegania prawa i eliminowanie sytuacji potencjalnie budzących obawy, zagrożenia lub zakłócających wyobrażenie o porządku i spokoju publicznym.

Straż Miejska jest niezbędnym narzędziem samorządu do zarządzania miastem zgodnie z oczekiwaniem mieszkańców. W założeniach miała być i nadal powinna pozostać formacją przeznaczoną do zajmowania się drobnymi naruszeniami porządku, które są dla mieszkańców uciążliwe i kłopotliwe, ma za zadanie odciążać Policję, która i tak zawsze musi w pierwszej kolejności zajmować się zadaniami priorytetowymi związanymi z zapobieganiem przestępczości, ściganiem sprawców, ograniczaniem zagrożeń dla bezpieczeństwa wewnętrznego. Nieporozumieniem jest mylenie roli policji i straży. Po pierwsze zadania policji, doskonale wszystkim znane, są i będą zawsze priorytetem dla niej samej i dla obywateli, a obecne zadania straży, gdyby je pozostawić tylko i wyłącznie Policji, mogą stać się drugorzędne bo posiadane siły i środki w ustalonych centralnie zasobach policyjnych mogą okazać się niewystarczającymi.

Bieżący rok musi być czasem kontynuacji przyjętych rozwiązań organizacyjnych o ile nie uwzględni się planowanych wcześniej uzupełnień kadrowych i możliwych jeszcze zmian w Straży Miejskiej z ukierunkowaniem na realizację zadań poprawiających stan porządku i spokoju w obszarach funkcjonowania miasta i jego rejonach będących w sferze użyteczności publicznej.

            Właściwym i uzasadnionym staje się w większym zakresie przyjęcie do realizacji w bieżącym roku:

• maksymalnego wykorzystania potencjału patroli pieszych i możliwości zwiększenia obecności strażników w dni świąteczne i wolne od pracy, łącząc służby z policjantami w rejonach miasta i miejscach zdiagnozowanych pod względem występowania aktów wandalizmu, przypadków związanych z alkoholem i innymi przejawami zachowań nie akceptowanych społecznie,
• elastyczne prowadzenie polityki represyjnej wobec sprawców ujawnianych wykroczeń, określenia grup czynów do bezwzględnego eliminowania w określonych uwarunkowaniach i sposobach działania sprawców,
  • aktywności w działaniach edukacyjno - wychowawczych, propagujących akceptowane i oczekiwane w społeczności lokalnej wzorce zachowań z poszanowaniem prawa w przestrzeni publicznej,
  • ochrony osób słabszych przed działaniami innych, wykorzystujących często przewagę wieku, sprawności i bezkompromisowości w obecnych realiach,
  • wykorzystania wszelkich dostępnych możliwości poprawiających komunikację z mieszkańcami miasta, przepływu informacji ułatwiających wzajemne relacje i eliminujących ewentualne niewłaściwe interpretacje działań, zdarzeń i oczekiwania.

S P O R Z Ą D Z I Ł

Bogdan Rutkowski