Na początku XXI wieku Wisła wraz z głównymi rzekami dorzecza należy do najbardziej zaniedbanych turystycznie rzek Europy. Nie ma w żadnym kraju sąsiadującym z Polską takiej sytuacji aby główne rzeki nie były wykorzystane dla żeglugi turystycznej oraz towarowej.
Wisła wraz z innymi polskimi rzekami stanowią olbrzymie źródło bogactwa, które rozsądnie spożytkowane powinno służyć rozwojowi gospodarczemu miast, gmin, regionów oraz kraju.
Korzystny kierunek biegu Wisły oraz Narwi umożliwia połączenie niewykorzystanych atrakcyjnych turystycznie i wypoczynkowo terenów z obszarami aglomeracji miejskich odczuwających brak właściwej bazy turystyczno – rekreacyjnej.
Narodowy Program Rozwoju na lata 2007 – 2013 stwarza olbrzymią szansę na nadrobienie zaniedbań, na ożywienie gospodarcze terenów położonych wzdłuż Wisły i innych rzek polskich.
Mieszkańcy Warszawskiej Aglomeracji Miejskiej są coraz bardziej zainteresowani spędzaniem wolnego czasu przy pomocy turystyki, sportu i rekreacji. Potrzeby te można zaspokoić przez uruchomienie turystyki wodnej na Wiśle oraz głównych rzekach polskich. Centralne położenie Warszawskiego Węzła Wodnego pozwala na stworzenie wodnych szlaków turystycznych wzdłuż głównych rzek i kanałów.
Powierzona Polsce organizacja Mistrzostw Europy w piłce nożnej EURO-2012 stwarza nowe możliwości rozwoju turystyki i rekreacji w różnych rejonach Polski.
Jednym z bardziej atrakcyjnych rejonów Polski, nie w pełni wykorzystanym na cele turystyczno – rekreacyjne są rejony położone, wzdłuż rzek Narwi, Biebrzy, Kanału Augustowskiego aż do granicy Państwa Polskiego.
Celem niniejszego projektu jest ożywienie turystyczno – rekreacyjne terenów wzdłuż wymienionych rzek i kanałów.
Szlak turystyczno - rekreacyjny Wisła - Kanał Augustowski (Niemen) będzie rozpoczynał się w Warszawskim Węźle Wodnym i przebiegał przez: Wisłę Warszawską – Kanał Żerański – Zalew Zegrzyński – Narew – Biebrzę – Kanał Augustowski i dalej aż na Niemen (Długość około 270km).
Ważniejsze miasta i miejscowości: Warszawa, Nieporęt, Zegrze, Serock, Pułtusk, Różan, Ostrołęka, Nowogród, Łomża, Wizna, Tykocin, Goniądz, Augustów (Druskienniki, Grodno).
Warszawski Węzeł Wodny:
1. Wisła Warszawska od km 456 – 525
2. Bulwary Warszawskie
3. Port Żerański: - 3 baseny portowe
- stocznia remontowa z pochylnią
4. Śluza Żerań z basenem postojowym dla statków
5. Basen portowy przy Kanale Żerańskim /d. FAEBET/
6. Kanał Żerański o długości ok 17,6 km
Założenia do projektu Szlak wodny Króla Stefana Batorego: WISŁA – KANAŁ ŻERAŃSKI – ZBIORNIK ZEGRZYŃSKI - NAREW - BIEBRZA – KANAŁ AUGUSTOWSKI (NIEMEN)
Cel projektu:
1. Stworzenie nowego produktu turystycznego dla mieszkańców Warszawy, Mazowsza, Podlasia i innych regionów.
2. Odtworzenie szlaku turystycznego /drogi wodnej z infrastrukturą portową i przystaniami/ na trasie Warszawa – Augustów z możliwością wyjścia na tereny Białorusi i Litwy.
3. Uruchomienie żeglugi turystycznej i wycieczkowej na trasie Warszawa – Augustów – Grodno z uwzględnieniem turystyki i rekreacji lokalnej.
4. Wykorzystanie dla celów turystyczno – rekreacyjnych terenów położonych w strefie szlaku wodnego (rejon Białegostoku, Kurpie, Puszcza Augustowska).
5. Szersze udostępnienie terenów przyrodniczych dla turystyki i rekreacji /rejony Biebrzy i Augustowa i innych.
Efekty:
1. Stworzenie nowych możliwości uprawiania turystyki i rekreacji na atrakcyjnych terenach Mazowsza i Podlasia oraz na terenach sąsiednich krajów.
2. Uruchomienie żeglugi turystycznej i rekreacyjnej na trasie Warszawa – Augustów – Grodno.
3. Ożywienie gospodarcze terenów położonych wzdłuż Narwi, Biebrzy, Kanału Augustowskiego.
4. Nowe miejsca pracy.
5. Prezentacja kultury, obyczajów, zabytków oraz walorów przyrody przez społeczności terenów objętych projektem.
Realizacja projektu:
1. Zorganizowanie konferencji z udziałem przedstawicieli samorządów, zarządów miast, instytucji odpowiedzialnych za drogi wodne, organizacji turystycznych, armatorów oraz instytucji i osób zainteresowanych projektem w celu uzgodnienia zakresu projektu i źródeł finansowania.
2. Podpisanie stosownego porozumienia w sprawie przygotowania projektu przez: Marszałków Sejmików Mazowieckiego i Podlaskiego, Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy, prezydentów miast, burmistrzów i wójtów.
3. Powołanie Rady Programowej.
4. Przystąpienie do opracowania koncepcji projektu oraz przygotowanie projektu docelowego.
5. Rozpoczęcie procedur związanych z pozyskaniem środków finansowych. Włączenie projektu do Programów Operacyjnych wchodzących w skład Narodowego Programu Rozwoju na lata 2007 – 2013.
Szlak wodny WISŁA – NAREW - BIEBRZA – NIEMEN, wytyczył Król Stefan Batory w XVI w. w celu ożywienia handlu na wschodnich terenach Rzeczypospolitej.
Projekt ten zaliczany jest do największego przedsięwzięcia turystyczno – rekreacyjnego w Polsce, gdyż obejmuje swoim zasięgiem Warszawę, Województwo Mazowieckie, Województw Podlaskie oraz rejony Litwy i Białorusi.
Należy podkreślić rolę jaką może odegrać w ożywieniu turystyki, rekreacji i wypoczynku na terenach o bogatych walorach wypoczynkowych oraz na wschodnich terenach przygranicznych.
Przygotował:
Wacław L. Kowalski
Zastępca Burmistrza Dzielnicy Targówek M. St. Warszawy
wkowalski@targowek.waw.pl, (22) 675-22-52